pawel.jackowski Sen jest jednym z najważniejszych procesów regeneracyjnych organizmu. Podczas snu nasz organizm odpoczywa i regeneruje się po ciężkim dniu. Sen składa się z kilku faz, które różnią się między sobą głębokością snu oraz aktywnością mózgu. Warto poznać te fazy, aby lepiej zrozumieć, jak sen wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie. W tym artykule dowiesz się, czym są fazy snu oraz ile czasu trwają.
Co to faza snu?
Faza snu jest okresem, w którym organizm przechodzi przez charakterystyczne zmiany w aktywności mózgu i ciele, a także ma miejsce wiele ważnych procesów fizjologicznych. Fazy snu są podzielone na pięć etapów, z których każdy charakteryzuje się innymi wzorcami aktywności mózgu, które można zaobserwować za pomocą elektroencefalografii (EEG).
Jakie są fazy snu?
Ilość faz snu, jakie występują, wynosi pięć, a każda z nich charakteryzuje się różnymi wzorcami aktywności mózgu i ciała. Fazy snu są badane za pomocą elektroencefalografii (EEG) oraz elektromiografii (EMG), które pozwalają na zarejestrowanie różnych parametrów snu.
Pierwsze dwie fazy snu to faza 1 i faza 2, które są uważane za lekki sen. W fazie 1 występuje zmniejszenie aktywności mózgu i spowolnienie rytmu oddechowego, a także czasami mogą pojawić się hipnagogiczne halucynacje. Faza 2 charakteryzuje się pojawieniem się wolniejszych fal mózgowych, tzw. fali K, a także występowaniem ruchów oczu.
Fazy 3 i 4 to tzw. fazy głębokiego snu, które charakteryzują się najniższym poziomem aktywności mózgu. W fazie 3 występują wolniejsze fale mózgowe, tzw. delta, a także spowolnienie oddechu i rytmu serca. Faza 4 to najgłębsza faza snu, która charakteryzuje się dominacją fal delta.
Piąta faza snu to REM, w której występują szybkie ruchy gałek ocznych, a także zwiększona aktywność mózgu i luźniejsze napięcie mięśniowe. W fazie REM występują intensywne sny, a organizm przechodzi przez cykle NREM i REM w ciągu całej nocy.
Istnieje także pojęcie snu szybkiego, czyli tzw. SWS (Slow Wave Sleep), które obejmuje fazy 3 i 4. SWS jest uważany za szczególnie ważny dla procesów naprawy i regeneracji organizmu, a także dla zapamiętywania informacji i pamięci długotrwałej.
Ile powinny trwać poszczególne fazy snu?
Czas trwania poszczególnych faz snu jest jednym z najważniejszych aspektów snu, który wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie. Wyróżniamy 4 fazy snu, z których każda charakteryzuje się innym czasem trwania:
- Faza 1 – lekki sen, trwający od kilku minut do około 10 minut
- Faza 2 – lekki sen, trwający od kilku minut do około 20 minut.
- Faza 3 – głęboki sen, trwający od kilku do kilkunastu minut.
- Faza 4 – głęboki sen, trwający od kilku do kilkunastu minut.
Cykl snu zazwyczaj trwa około 90 minut i składa się z powtarzających się faz NREM i REM, czyli fazy snu z szybkimi ruchami gałek ocznych. Fazy NREM (1-4) zajmują około 75% czasu trwania snu, natomiast faza REM zajmuje około 25% czasu.
Wykres faz snu
Wykres faz snu przedstawia czas trwania poszczególnych faz snu w ciągu jednej nocy. Na wykresie można zobaczyć, że pierwsze trzy godziny snu charakteryzują się głównie fazą NREM, a kolejne godziny są bardziej zróżnicowane. Podczas snu zwykle występuje kilka cykli faz snu, w których fazy NREM i REM pojawiają się kolejno. Odpowiednia ilość snu i cykli faz snu jest ważna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, dlatego warto zadbać o regularne i długie snu.
